Các nhà thiên văn đã phát hiện ra một ngoại hành tinh kiểu “sao Mộc nóng”, quay quanh một ngôi sao cách chúng ta 725 năm ánh sáng. Theo Quỹ Nghiên cứu Không gian Ấn Độ, hành tinh có tên TOI-1789b này rất gần với ngôi sao già nua TOI-1789. Nó chỉ 0,05 đơn vị thiên văn (AU). Tức là 1/10 khoảng cách từ mặt trời đến sao Thủy. Một nghiên cứu của các nhà khoa học quốc tế cảnh báo rằng nguy cơ “ô nhiễm sinh học” liên quan đến việc con người khám phá thế giới ngoài hành tinh là rất có thật.
Thiên thể TOI-1789b
Các nhà khoa học từ Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Vật lý (PRL) do Giáo sư Abhijit Chakraborty dẫn đầu đã dành ba tháng theo dõi TOI-1789b bằng máy quang phổ PARAS tại Đài thiên văn Abu ở bang Rajasthan, Ấn Độ và nhận thấy thiên thể chỉ mất 3,2 ngày để hoàn thành một vòng quỹ đạo. Trong khi đó, sao Thủy mất 88 ngày để quay quanh Mặt trời.
TOI-1789b là một hành tinh khí khổng lồ giống sao Mộc, còn được gọi là “sao Mộc nóng”. Do nằm rất gần sao chủ, nó có bề mặt bị đốt nóng tới 1.727°C và đang giãn nở.
Đó là lý do tại sao thiên thể có bán kính lớn gấp 1,4 lần sao Mộc. Dù cho khối lượng thiên thể này chỉ bằng 70%. Điều này khiến nó trở thành một trong những hành tinh có mật độ thấp nhất từng được biết đến, khoảng 0,31 g/m3. Để so sánh, sao Mộc có mật độ 1,33 g/cm³.
Ngôi sao TOI-1789, nặng gấp 1,5 lần Mặt trời. Đây được cho là đang bước vào giai đoạn cuối cùng của quá trình tiến hóa. Khám phá này bởi vậy có ý nghĩa rất đặc biệt.
“Việc phát hiện một hệ thống như TOI-1789 sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các cơ chế thổi phồng của sao Mộc nóng. Cũng như mang đến cơ hội nghiên cứu quá trình tiến hóa của các ngôi sao và hành tinh xoay quanh”, Chakraborty chia sẻ. Chi tiết nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Monthly Notices của Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia Anh.
Qũy đạo là gì?
Từ hàng ngàn năm trước, con người đã bắt đầu quan sát chuyển động của các hành tinh. Các ngôi sao và cho rằng Trái Đất là trung tâm vũ trụ. Đây là lý thuyết xuất phát từ nhà bác học người Hy Lạp Claudius Ptolemy. Lý thuyết này được chấp nhận trong suốt 1400 năm sau.
Quỹ đạo là đường cong hấp dẫn của một thiên thể xung quanh một điểm trong không gian. Ví dụ như quỹ đạo của một hành tinh xung quanh trung tâm của một hệ thống sao. Chẳng hạn như hệ Mặt Trời. Quỹ đạo của các hành tinh thường có hình elip. Nhưng không giống như hình elip sinh ra bởi một con lắc hoặc một vật thể gắn liền với một lò xo; mặt trời của một hệ sao nằm tại một tiêu điểm của elip chứ không phải ở tâm của nó.
Sự hiểu biết hiện tại về cơ học chuyển động quỹ đạo dựa trên thuyết tương đối rộng của Albert Einstein. Trong đó giải thích sự hấp dẫn như là sự uốn cong của không-thời gian. Với các quỹ đạo tuân theo đường trắc địa. Để dễ dàng tính toán, thuyết tương đối thường xấp xỉ bằng lý thuyết dựa trên lực về vạn vật hấp dẫn; dựa theo các định luật của Kepler về chuyển động của thiên thể.
