Một nghiên cứu quốc tế cảnh báo rằng nguy cơ “ô nhiễm sinh học” liên quan đến việc con người khám phá thế giới ngoài hành tinh là rất có thật. Mặc dù nhiều nhà khoa học cho rằng mặt trăng đã có sự sống vì vụ rơi tàu vũ trụ của Israel. Chính điều này đã đem vô số tardigrade “bất tử” (bọ gấu nước) từ Trái đất lên thiên thể này. Theo đó, thì một nhóm nghiên cứu quốc tế cũng đặt ra mối lo ngược lại. Đó chính là sự sống Trái đất cũng có thể bị tấn công bởi sinh vật ngoài hành tinh.
Vi sinh vật ngoài hành tinh
Nghiên cứu vừa công bố trên BioScience nhấn mạnh những sinh vật ngoài hành tinh có thể đem đến nguy hiểm. Đó không phải những sinh vật quái dị như phim ảnh. Nó rất đơn giản và nhỏ bé: các vi sinh vật. Tuy bé nhỏ, nhưng chúng cũng đủ gây ra mối đe dọa “ô nhiễm sinh học liên hành tinh”.
Giáo sư Anthony Ricciardi từ Đại học MicGill (Montreal, Canada), tác giả chính của nghiên cứu, nói với tờ Live Science: “Khi đối mặt với các sứ mệnh không gian ngày càng tăng. Bao gồm các nhiệm vụ dự định đưa mẫu trở lại Trái đất. Điều cốt yếu là phải giảm thiểu rủi ro ô nhiễm sinh học theo cả 2 hướng”.
Theo các tác giả, vi khuẩn tuy nhỏ bé nhưng đủ sức gây ảnh hưởng không nhỏ đến các hệ sinh thái. Ví dụ như một loại nấm Nam Mỹ tên Austropuccinia psidii đã du nhập vào Úc . Nhưng chắc chắn là do hoạt động của con người. Nó đang tàn phá các cây bạch đàn bản địa. Các hệ sinh thái vốn dễ bị tổn thương bởi các loài ngoại lai. Đến từ một nơi hoàn toàn cô lập với vùng đó. Mối đe dọa có thể lớn hơn nếu xảy ra ô nhiễm sinh học liên hành tinh.
Mối đe doạ sinh vật ngoài hành tinh
Theo một bài báo trên tạp chí khoa học BioScience hôm 17/11, những tiến triển không ngừng trong khám phá không gian có thể tạo ra rủi ro xâm nhập của các vi sinh vật ngoài hành tinh. Chuyên gia Anthony Ricciardi thuộc Đại học McGill nhấn mạnh. Do xâm nhập sinh học tiềm ẩn nguy cơ lớn đối với các tài nguyên; sức khỏe con người. Do đó nên nhân loại cần nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng hơn và đưa ra giải pháp xuyên biên giới. Qua đó để đối phó kịp thời với mối đe dọa này.
Ông Ricciardi lưu ý, mối đe dọa dường như không còn xa vời. Vì bất chấp các biện pháp phòng ngừa, các chuyên gia vẫn phát hiện; phân lập “những chủng vi khuẩn có khả năng chống chịu cực điểm trước bức xạ ion hóa. Quá trình khử ẩm và khử trùng cao trong phòng tẩy rửa của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA)”.
Ông Ricciardi và các đồng nghiệp cho rằng, sự hợp tác lớn hơn giữa các nhà khoa học. Các cơ quan chuyên trách khắp thế giới cùng những công nghệ giải trình tự ADN di động. Theo thời gian thực và hệ thống cơ sở dữ liệu về các vi sinh vật gây ô nhiễm đã biết. Có thể tạo điều kiện cho những phản ứng nhanh chóng.
Giải pháp an toàn sinh học liên quan đến du hành vũ trụ
Vụ tai nạn của tàu vũ trụ Israel – tên Beresheet – đã được nhóm nghiên cứu đem ra làm dẫn chứng. Tuy có vẻ các tardigrade sẽ không gây hại gì nếu thực sự đang sống tốt trên mặt trăng, bởi thiên thể này dường như trong có sự sống, nhưng điều này là một ví dụ cụ thể về nguy cơ mà các tàu vũ trụ có thể mang đến.
Do đó, nhóm nghiên cứu để xuất tăng cường các giải pháp an toàn sinh học liên quan đến du hành vũ trụ. Tập trung vào việc phát hiện sớm các chất gây ô nhiễm sinh học tiềm ẩn. Các quy trình phản ứng nhanh khi phát hiện vi khuẩn, virus lạ; bất cứ chất gây nghi ngờ nào “quá giang” tàu vũ trụ.
Các cơ quan vũ trụ khắp thế giới, đang có rất nhiều sứ mệnh thám hiểm liên hành tinh được dự kiến cho tương lai gần. Ví dụ như các tàu đổ bộ hướng đến mặt trăng Europa của Sao Mộc, Titan của Sao Thổ. Một số tàu vũ trụ cũng đang thực hiện nhiệm vụ lấy mẫu từ các tiểu hành tinh đem về Trái đất. Có thể kể như Hayabusa2 của JAXA (Nhật Bản), OSIRIS-REx của NASA; hay các nỗ lực lấy mẫu đá từ Sao Hỏa của NASA…
